Terapia żywieniem to podejście, które wykorzystuje moc pożywienia do wspierania zdrowia oraz leczenia chorób. W ramach medycyny funkcjonalnej kluczową rolę odgrywa zrozumienie, jak jedzenie wpływa na organizm na poziomie biochemicznym. W przeciwieństwie do tradycyjnej medycyny, która koncentruje się na leczeniu objawów, medycyna funkcjonalna patrzy na ciało jako całość i szuka głębokich przyczyn problemów zdrowotnych.
Różnica między podejściem medycyny funkcjonalnej a tradycyjnej
Tradycyjna medycyna opiera się głównie na diagnozie i leczeniu konkretnej choroby, często poprzez leki maskujące objawy. W medycynie funkcjonalnej człowiek, a nie choroba, jest w centrum uwagi. Analizowane są wszystkie aspekty zdrowia: odżywianie, styl życia, stan emocjonalny, mikrobiom jelitowy, stan hormonów i niedobory żywieniowe. Celem jest znalezienie pierwotnych przyczyn dolegliwości i ich eliminacja.
Dla przykładu, dwie osoby mogą cierpieć na depresję, ale przyczyny mogą być zupełnie inne. U jednej osoby głównym problemem może być niedobór kwasów omega-3 i witamin z grupy B, podczas gdy u drugiej – przewlekły stan zapalny wynikający z nietolerancji pokarmowej. Medycyna funkcjonalna nie stosuje jednolitego schematu leczenia, ale dobiera indywidualne strategie terapeutyczne.
Nie tylko niedobory składników odżywczych mogą przyczyniać się do problemów zdrowotnych, ale również nieprawidłowe nawyki żywieniowe. Pomijanie posiłków, duże ilości cukru i wysokoprzetworzonej żywności mogą negatywnie wpływać na gospodarkę hormonalną, nastrój i jakość snu. Brak stabilnego poziomu glukozy we krwi może prowadzić do wahań energii, drażliwości oraz trudności z zasypianiem. W medycynie funkcjonalnej analizujemy te zależności i pomagamy wdrożyć zmiany, które wspierają organizm holistycznie, łącząc odpowiednie odżywianie z dbaniem o styl życia, aktywność fizyczną i zdrowie emocjonalne.
Jak odżywianie wpływa na zdrowie psychiczne?
Odżywianie jest tylko jednym z elementów układanki, ale ma kluczowe znaczenie dla zdrowia psychicznego. W terapii żywieniem nie używa się pojęcia „dieta”, ponieważ nie chodzi o restrykcje, lecz o dostarczanie organizmowi niezbędnych składników odżywczych. Przykładem wpływu odżywiania na zdrowie psychiczne jest depresja, która nie jest jedynie problemem emocjonalnym, ale też biochemicznym. Odżywianie ubogie w witaminy, minerały oraz zdrowe tłuszcze może prowadzić do zaburzeń funkcjonowania mózgu, wpływając na nastrój, poziom energii i samopoczucie.
Mikrobiota jelitowa a mózg
Nasze jelita są domem dla bilionów bakterii, które mają ogromny wpływ na funkcjonowanie organizmu, w tym zdrowie psychiczne. Zaburzenia mikrobioty jelitowej mogą prowadzić do stanów lękowych i depresji. Zastosowanie odpowiednich probiotyków, prebiotyków oraz odżywiania bogatego w błonnik i zdrowe tłuszcze, np. kwasy omega-3, może poprawić równowagę mikrobiomu i wpłynąć korzystnie na psychikę.
Jak odżywianie wpływa na funkcjonowanie mózgu?
Odżywianie bogate w kwasy tłuszczowe omega-3, witaminy z grupy B, witaminę D, magnez i cynk wspiera zdrowie mózgu oraz poprawia funkcje poznawcze i emocjonalne. Te składniki wspomagają produkcję neuroprzekaźników, takich jak serotonina i dopamina, które odpowiadają za dobre samopoczucie.
Styl życia a zdrowie psychiczne
Medycyna funkcjonalna zakłada, że zdrowie to nie tylko odżywianie, ale również styl życia. Kluczowym elementem jest sen, którego jakość ma bezpośredni wpływ na nastrój i funkcjonowanie organizmu. Przewlekłe niedosypianie może prowadzić do wzrostu poziomu kortyzolu, insulinooporności oraz spadku serotoniny, co może zwiększać ryzyko depresji i stanów lękowych. Dlatego w terapii żywieniem szukamy nie tylko przyczyn złego odżywiania, ale także analizujemy czynniki stylu życia, takie jak jakość snu, poziom stresu czy aktywność fizyczna.
Aktywność fizyczna jako element terapii
Oprócz odpowiedniego odżywiania i dbania o sen, niezwykle ważnym aspektem terapii jest aktywność fizyczna. Regularny ruch wspiera zdrowie psychiczne i fizyczne, redukując poziom stresu, poprawiając gospodarkę cukrową i hormonalną oraz zwiększając poziom endorfin – naturalnych hormonów szczęścia. Ćwiczenia fizyczne wpływają także na mikrokrążenie i dotlenienie mózgu, co może poprawić koncentrację i funkcje poznawcze. W terapii żywieniem pracujemy nad wprowadzeniem aktywności dopasowanej do indywidualnych możliwości i preferencji pacjenta, ponieważ kluczowe jest, aby ruch był przyjemnością, a nie kolejnym obowiązkiem.
Historia 40-letniej kobiety – jak zmiana odżywiania i stylu życia pomogła wrócić do zdrowia
Jedną z osób, które skorzystały z mojej współpracy była 40-letnia kobieta, która zgłosiła się w stanie wyczerpania, z silnymi wahaniami nastroju i depresją. Była już w trakcie psychoterapii, ale brakowało jej energii do działania, a w okresie okołomenstruacyjnym jej samopoczucie drastycznie się pogarszało. Wspólnie zaczęłyśmy pracować nad jej odżywianiem, snem i aktywnością fizyczną, aby wesprzeć organizm w procesie zdrowienia.
W pierwszej kolejności zadbałyśmy o regularne posiłki, poprawę mikrobioty jelitowej oraz lepszą jakość snu. Wprowadzenie odpowiednich tłuszczów, białka i składników wspierających równowagę hormonalną sprawiło, że już po kilku tygodniach zaczęła zauważać więcej energii. Stopniowo zwiększała aktywność fizyczną, dostosowaną do jej potrzeb i możliwości, co dodatkowo poprawiło jej nastrój i samopoczucie.
Po trzech miesiącach pracy jej energia znacząco wzrosła, poprawiła się jakość snu, zmniejszyły się wahania nastroju, a libido wróciło do normy. Ostatecznie, przy wsparciu swojego lekarza, mogła odstawić leki antydepresyjne. Była bardzo aktywnym uczestnikiem procesu zmiany, co pokazuje, że terapia żywieniem to rozwiązanie dla osób, które chcą wziąć sprawy w swoje ręce i pracować nad swoim zdrowiem holistycznie.
Terapia żywieniem to podejście holistyczne, które nie ogranicza się do eliminowania objawów, ale szuka ich pierwotnych przyczyn. Odżywianie ma ogromny wpływ na zdrowie psychiczne i fizyczne, a jego rola nie może być pomijana. Kluczowe jest także uwzględnienie stylu życia, snu, poziomu stresu, aktywności fizycznej i psychoterapii. Świadome zmiany w tych obszarach mogą znacząco poprawić jakość życia i przywrócić równowagę organizmu.
Chcesz świadomie kształtować swoje zdrowie? Umów się na konsultację z terapeutą żywieniowym i razem znajdźmy najlepsze rozwiązania dla Ciebie.
